Match Box : A trinket, filled with a lot of curiosities

The discovery of fire was one of the most important milestones in human development and progress. There are various ways to create fire, including using "arani" (a pair of wooden sticks used to produce fire through friction), by rubbing certain types of stones or hard metals together, by different chemical reactions, lighters, electric coils, and matches. The most cost-effective, simple, and safe tool for making fire is a matchstick and matchbox. In the Malayalam language, a matchbox is known as "thee petti," which literally means "fire box." Here, "thee" means "fire" and "petti" means "box."

Have you ever taken a moment to carefully look at the matches sitting in your kitchen or lying around anywhere? Perhaps you haven't. Just try doing that; a world of astonishing and vast variety will pop up before you. What can't you discover from matchbox labels !? They feature individuals, events, inventions, tools, games of national and international significance and what not !? Matches capture countless aspects, including the era they were made, history, art, culture, geography, and so on.

Collecting matchboxes is a globally popular hobby, much like collecting stamps, coins, currency, or antiques. This hobby is generally known as "philumeny." The term "philumeny" is derived from two Greek words: "philos," meaning "friend," and "lumen," meaning "light." In reality, it encompasses not just collecting matchboxes but all items associated with them. The term "Phillumeny" is believed to have been coined in 1943 by Margery Evans, a prominent pre-war collector and President of the British Union of Match Box Collectors.

Matchboxes (with or without trays or sticks), match box labels, skillets, match books, match box wrappers, labels on wrappers etc. are commonly collected by philumenists. Collectors categorize their collections based on various themes such as images, writings, numbers, countries, shapes, brands, and so on. Philumeny, like philately and numismatics, also involves collectors' clubs, competitions, and exhibitions.  

As I mentioned in the first part, matchboxes and sticks are the most cost-effective way to create fire; similarly, philumeny is one of the least expensive hobbies to pursue. With consistent effort, anyone can expand their collection as much as desired. In the Indian context, perhaps the consumer good that appreciates in value at the slowest rate is the matchbox. For many years, the price of a regular matchbox has been just one rupee. You can grow your collection by purchasing them from places you travel to, collecting those found on the roadside or in public spaces, trading or exchanging with other philumenists, and so on. Welcome to the fascinating world of philumeny !  

Some interesting facts related to the safety matches...

The discovery of red phosphorus by Austrian chemist Anton von Schrötter in 1845 led to the invention of the safety match.  

Although humans discovered fire thousands of years ago during the Mesolithic Age or Middle Stone Age, it wasn't until 1852 that Johan and Karl Lundström in Sweden invented the first form of safety match.  

It's an interesting fact that a revolutionary cigarette lighter was invented even before the friction-based match. In 1823, a lighter that created fire using hydrogen and platinum was invented.  

The first match boxes in India were produced by the Gujarat Islam Match Factory, which was established in Ahmedabad in 1875. Later, in 1912, another manufacturer named, Japanese Traders began producing matches in Kolkata. However, there was no commercially successful match manufacturer in India before the 1920s. During that time, the wide-ranging Indian market was supplied with matches imported from Japan, Sweden, and other European countries. In 1923, the Western India Match Company (WIMCO Limited) was founded as a subsidiary of Swedish Match AB. By the time India gained independence, WIMCO had captured 70% of the country's match market. With products in brand names like Ship, Homelites, and Tekka becoming staples in Indian kitchens, WIMCO evolved into a popular household brand. Today, WIMCO is a subsidiary of ITC, the makers of Wills cigarettes.

The highest production of matchboxes in India occurs in Shivakasi, Tamil Nadu.A Tailpiece: One of the main games for 1980's kids was playing with matchbox labels. Collecting matchbox labels and the games associated with them might not be as familiar to the new generation kids. Back then, children collected matchbox labels with enthusiasm and a competitive spirit, not just for the sake of playing games. Clubs, Camel, Fish, Skylark, We Two, Do Dil, Judo, and Ship were some of the matchbox labels I saw most often during my childhood. 

ഏറെ കൗതുകങ്ങൾ ഒളിപ്പിച്ചു വച്ചിരിക്കുന്ന കൊച്ചു ചെപ്പുകൾ

മനുഷ്യകുലത്തിന്‍റെ വളര്‍ച്ചയിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു തീയുടെ കണ്ടുപിടുത്തം. എങ്ങിനെയാണ് നമ്മൾ തീയുണ്ടാക്കുന്നത്... വേദകാലത്തുപയോഗിച്ചിരുന്ന അരണി, പലതരം കെമിക്കൽ റിയാക്ഷനുകൾ, ലൈറ്ററുകൾ, വൈദ്യുതി കോയിലുകൾ, തീപ്പട്ടി അങ്ങനെ പലതും ഉപയോഗിച്ച് തീ ഉണ്ടാക്കാറുണ്ട്. തീയുണ്ടാക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഏറ്റവും ചിലവു കുറഞ്ഞതും ലളിതവും സുരക്ഷിതവുമായ ഉപകരണമാണ് തീപ്പെട്ടി. തീ ഉണ്ടാക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന പെട്ടി എന്ന അർത്ഥത്തിലാണ് മലയാളത്തിൽ ഇതിനെ തീപ്പെട്ടി എന്ന് വിളിക്കുന്നത്.

നിങ്ങളുടെ വീട്ടിലെ അടുക്കളയിൽ ഇരിക്കുന്ന തീപ്പെട്ടിയിലെയോ വഴിയിൽ എവിടെയെങ്കിലും വീണു കിടക്കുന്ന തീപ്പെട്ടിയിലെയോ പടങ്ങളിലേക്ക് നിങ്ങൾ എപ്പോഴെങ്കിലും രണ്ടാമതൊന്ന് നോക്കിയിട്ടുണ്ടോ ? ഒരു പക്ഷേ അങ്ങനെ നോക്കിയിട്ടുണ്ടാവില്ല. അങ്ങനെ ഒന്ന് ചെയ്ത് നോക്കൂ; വൈവിധ്യങ്ങളുടെ ഒരു ലോകം തന്നെ പോപ്പ് അപ്പ് ചെയ്ത് വരും. ദേശീയ അന്തർദേശീയ പ്രാധാന്യമുള്ള വ്യക്തികൾ, സംഭവങ്ങൾ, നിർമ്മിതികൾ, ഉപകരണങ്ങൾ, കളികൾ എന്ന് വേണ്ട, തീപ്പെട്ടിപ്പടങ്ങളിൽ നിന്ന് എന്താണ് കണ്ടെടുക്കാൻ പറ്റാത്തത് !!?? തീപ്പെട്ടികൾ അവ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട കാലം,  ചരിത്രം, കല, സംസ്കാരം, പ്രത്യയശാസ്ത്രങ്ങൾ തുടങ്ങി എണ്ണമറ്റ കാര്യങ്ങളെ  രേഖപ്പെടുത്തുന്നു.

സ്റ്റാമ്പ് കളക്ഷൻ, നോട്ട് - നാണയ കളക്ഷൻ ഒക്കെപ്പോലെ ലോകവ്യാപകമായി പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു ഹോബിയാണ് തീപ്പെട്ടിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കാര്യങ്ങൾ ശേഖരിക്കുന്നത്. ഫിലുമെനി (Phillumeny) എന്നാണ് ഈ ഹോബി അറിയപ്പെടുന്നത്. 'ഫിലോസ്' (സുഹൃത്ത്), 'ല്യൂമെൻ' (ലൈറ്റ്) എന്നീ രണ്ട് പദങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഫിലുമെനി എന്ന വാക്ക് വന്നത്, യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇത് തീപ്പെട്ടികൾ മാത്രമല്ല അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട എല്ലാ കാര്യങ്ങളും ശേഖരിക്കുന്ന ഹോബിയാണ്. 

Match Boxes with or with out Tray or Sicks (ട്രേയും കൊള്ളികളും അടക്കമോ അവ അല്ലാതെയോ ഉള്ള തീപ്പെട്ടികൾ), Match Box Labels (തീപ്പെട്ടി പടങ്ങൾ), Match Books (തീപ്പെട്ടികൾ സൂക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള പുസ്തക സമാനമായ  ചെറിയ പേപ്പർ ബോർഡ് പാത്രങ്ങൾ), Matchbox Wrappers and Labels on Wrappers (തീപ്പെട്ടി പാക്കറ്റുകളുടെ പൊതിക്കടലാസും അതിന് മുകളിലെ ലേബലുകളും) ഒക്കെയാണ് സാധാരണയായി ഫിലുമെനിസ്റ്റുകൾ ശേഖരിക്കുന്ന ഇനങ്ങൾ. ചിത്രങ്ങൾ, എഴുത്തുകൾ, നമ്പറുകൾ, രാജ്യങ്ങൾ, ഷേപ്പുകൾ, ബ്രാൻഡുകൾ എന്നിങ്ങനെ പല തീമുകളിൽ കളക്ടർമാർ അവരുടെ ശേഖരങ്ങൾ  തരം തിരിച്ചു സൂക്ഷിക്കുന്നു. ഫിലുമെനിയിലും മത്സരങ്ങളും പ്രദർശനങ്ങളും ഒക്കെ നടക്കാറുണ്ട്.

തീ ഉണ്ടാക്കാനുള്ള ഏറ്റവും ചിലവ് കുറവുള്ള മാർഗ്ഗമാണ് തീപ്പെട്ടി എന്നത് പോലെ തന്നെ കൊണ്ട് നടക്കാൻ ഏറ്റവും ചിലവ് കുറഞ്ഞ ഹോബിയാണ് ഫിലുമെനി. നിരന്തരമായ പരിശ്രമമുണ്ടെങ്കിൽ ഒരാൾക്ക് അയാളുടെ ശേഖരം എത്ര വേണമെങ്കിലും വലുതാക്കാം. ഒരു പക്ഷെ ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ വേഗതയിൽ വില കൂടുന്ന ഉപഭോക്തൃവസ്തു തീപ്പെട്ടി ആയിരിക്കും. ഏറെ വർഷങ്ങളായി സാധാരണ തീപ്പെട്ടിയുടെ വില കേവലം ഒരു രൂപയാണ്. യാത്ര ചെയ്യുന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്ന് പണം കൊടുത്തു വാങ്ങുകയോ വഴിയരികിലും പൊതു സ്ഥലങ്ങളിലും വീണ് കിടക്കുന്നവ ശേഖരിച്ചോ മറ്റ് ഫിലുമിനിസ്റ്റുകളിൽ നിന്ന് കൈമാറ്റം ചെയ്തോ എല്ലാം സ്വന്തം ശേഖരം വലുതാക്കാവുന്നതാണ്. ഏവർക്കും ഫിലുമെനിയുടെ കൗതുകകരമായ ലോകത്തിലേക്ക് സ്വാഗതം.

തീപ്പെട്ടിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചില വസ്തുതകൾ

1845-ൽ ഓസ്ട്രിയൻ രസതന്ത്രജ്ഞനായ ആന്റൺ വോൺ ഷ്രോട്ടർ നടത്തിയ ചുവന്ന ഫോസ്ഫറസിന്റെ  കണ്ടുപിടിത്തമാണ് സേഫ്റ്റി മാച്ചസിന്റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിന് കാരണമായത്. 

മനുഷ്യൻ തീ കണ്ടെത്തിയത് ആയിരക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ മുൻപ് Mesolithic Age അല്ലെങ്കിൽ Middle Stone Age-ൽ ഒക്കെയാണെങ്കിലും, സ്വീഡനിൽ ജോഹാനും കാൾലൻഡ്‌ സ്ട്രോമും ചേർന്ന് സുരക്ഷാ തീപ്പെട്ടി (safety match box) കളുടെ ആദ്യരൂപം  കണ്ടുപിടിക്കാൻ 1852 വരെ കാത്തിരിക്കേണ്ടി വന്നു. 

ഘർഷണം അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള തീപ്പെട്ടിക്ക് മുൻപേ തന്നെ പരിഷ്കാരിയായ സിഗരറ്റ് ലൈറ്റർ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടു എന്നത് രസകരമായ ഒരു വസ്തുതയാണ്. 1823-ൽ ഹൈഡ്രജനും പ്ലാറ്റിനവും ഉപയോഗിച്ച് തീ ഉണ്ടാക്കുന്ന ലൈറ്റർ കണ്ടുപിടിച്ചിരുന്നു. 

ഇന്ത്യയിൽ ആദ്യമായി തീപ്പെട്ടികൾ നിർമ്മിച്ചത്, 1875-ൽ അഹമ്മദാബാദിൽ സ്ഥാപിതമായ ഗുജറാത്ത് ഇസ്ലാം മാച്ച് ഫാക്ടറിയാണ്.  പിന്നീട് 1912-ൽ ജാപ്പനീസ് ട്രേഡേഴ്സ് കൽക്കട്ടയിൽ നിന്ന് തീപ്പെട്ടികൾ നിർമ്മിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ 1920-കൾക്ക് മുമ്പ് ഇന്ത്യയിൽ വാണിജ്യപരമായി വിജയിച്ച ഒരു തീപ്പെട്ടി നിർമ്മാതാവും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. അക്കാലങ്ങളിൽ വിപുലമായ ഇന്ത്യൻ വിപണിക്കാവശ്യമായ തീപ്പെട്ടികൾ ജപ്പാനിൽ നിന്നും  സ്വീഡനിൽ നിന്നും മറ്റ് യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുമായിരുന്നു വന്നിരുന്നത്. 1923-ൽ സ്വീഡിഷ് മാച്ച് എബിയുടെ അനുബന്ധ സംരംഭമായി വെസ്റ്റേൺ ഇന്ത്യ മാച്ച് കമ്പനി (വിംകോ ലിമിറ്റഡ്) സ്ഥാപിതമായി. ഇന്ത്യയ്ക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുമ്പോഴേക്കും, ഇന്ത്യയുടെ തീപ്പെട്ടി വിപണിയുടെ 70% വിംകോ പിടിച്ചെടുത്തിരുന്നു. ഷിപ്പ്, ഹോംലൈറ്റ്, ടെക്ക തുടങ്ങിയ തീപ്പെട്ടികൾ ഇന്ത്യൻ അടുക്കളകൾ ഏറ്റെടുത്തതോടെ, WIMCO ഒരു ജനപ്രിയ ഗാർഹിക ബ്രാൻഡായി മാറി. ഇപ്പോൾ Wills സിഗരറ്റ് നിർമ്മാതാക്കളായ ITC യുടെ ഉപ കമ്പനിയാണ് Wimco.

ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ തീപ്പെട്ടി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത് തമിഴ്‌നാട്ടിലെ ശിവകാശിയിലാണ്.

ടെയിൽ പീസ് : 80's kids ന്റെ പ്രധാന കളികളിൽ ഒന്നായിരുന്നു തീപ്പെട്ടി പടം കളി. ന്യൂ ജനറേഷൻ കുട്ടികൾക്ക് അത്ര പരിചിതമല്ലാത്ത കാര്യങ്ങളാണ് തീപ്പെട്ടി പടത്തിൻ്റെ ശേഖരണവും അതു വച്ചുള്ള കളിയും. അക്കാലത്ത് കുട്ടികൾ വാശിയോടെയും മത്സരബുദ്ധിയോടെയുമാണ് തീപ്പെട്ടി പടങ്ങൾ ശേഖരിച്ചിരുന്നത്; അത് തീപ്പെട്ടി പടം കളിക്കാനായിരുന്നു എന്ന് മാത്രം. ക്ലാവർ, ഒട്ടകം, മീൻ, സ്കൈലാർക്ക്, വീ റ്റു, ദോ ദിൽ, ജൂഡോ, ഷിപ്പ് ഒക്കെയായിരുന്നു എന്റെ ചെറുപ്പത്തിൽ കൂടുതൽ കണ്ടിരുന്ന തീപ്പെട്ടി പടങ്ങൾ.